Wat is PISA?

Wat is PISA?

PISA is een afkorting voor Programme for International Student Assessment. Het is een internationaal vergelijkend onderzoek dat de vaardigheden en kennis in wiskunde, natuurwetenschappen en lezen van 15-jarigen test. Ongeveer 80 landen doen mee met PISA. Het onderzoek staat onder toezicht van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).

Het PISA-onderzoek bestaat uit een digitale toets. Leerlingen maken vragen over 3 domeinen: wiskunde, natuurwetenschappen en/of leesvaardigheid. Daarnaast kunnen er ook vragen over de domeinen financiële geletterdheid of creatief denken worden gesteld. Tot slot vullen leerlingen een vragenlijst in over zichzelf en over hun school. Deze informatie is waardevol voor het verklaren van verschillen in prestaties tussen groepen leerlingen en/of landen. Zowel de PISA-toets als de -vragenlijst wordt op een laptop afgenomen.

Vanaf 2000 wordt elke 3 jaar een nieuw onderzoek gehouden met één van de 3 domeinen als hoofddomein. In verband met de coronapandemie is besloten om het PISA-onderzoek van 2021 een jaar uit te stellen. Het hoofdonderzoek vond daardoor niet in 2021, maar in 2022 plaats. In PISA-2022 is het hoofddomein wiskunde. De andere domeinen komen minder uitgebreid aan bod.

Video Wat is PISA?


Deelnemende landen PISA-2018

Waarom PISA?

Bij PISA ligt de focus niet op wat leerlingen precies leren op school, maar hoe zij hun kennis en vaardigheden in het dagelijks leven toepassen. De resultaten van PISA bieden scholen en beleidsontwikkelaars waardevolle informatie over de mate waarin Nederlandse scholen succesvol zijn in het voorbereiden van leerlingen op de 21e eeuw. In een internationaal vergelijkend rapport worden onderwijssystemen en prestaties van landen met elkaar vergeleken. Op deze manier kan men leren van elkaars sterke en zwakke punten.

Elke drie jaar worden de kennis en vaardigheden van leerlingen getoetst. Zo kan er gekeken worden naar aandachtspunten in het onderwijs: hoe staat het met de wiskundevaardigheden van Nederlandse leerlingen? Zijn zij goed voorbereid om deel te nemen aan de huidige maatschappij?

Hoofddomein in PISA-2022

Wiskunde

Wiskunde

Het hoofddomein van PISA-2022 is wiskunde.

Het domein wiskunde gaat over het vermogen van een leerling om wiskundige onderwerpen in verschillende dagelijkse situaties te formuleren, gebruiken en interpreteren.

Het gaat dan bijvoorbeeld over het interpreteren van de dienstregeling van de trein om de snelste route te bepalen. Ook het kiezen van de beste aanbieding voor een telefoonabonnement is een mogelijk onderwerp bij wiskunde.

» Bekijk voorbeeldvragen

Aanvullende domeinen

Leerlingen kunnen ook vragen krijgen over de volgende domeinen:

Natuurwetenschappen

NatuurwetenschappenHet domein natuurwetenschappen gaat over het gebruiken van kennis en inzicht om problemen te herkennen en natuurwetenschappelijke verschijnselen te verklaren die leerlingen ook in het dagelijks leven tegenkomen.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan manieren om het smelten van een sneeuwpop te vertragen, of op basis van verschillende informatiebronnen het resultaat van een experiment te voorspellen.

» Bekijk voorbeeldvragen

Leesvaardigheid

LeesvaardigheidHet domein leesvaardigheid gaat over lezen om te leren. Leerlingen begrijpen, gebruiken en reflecteren op teksten en voelen zich hierbij betrokken. Hiermee verruimen leerlingen hun mogelijkheden om deel te nemen aan de maatschappij.

Dit is bijvoorbeeld het interpreteren van een waarschuwingsmededeling over een product van een supermarkt, of bepalen wat het verband is tussen 2 verschillende teksten. 

» Bekijk voorbeeldvragen

Creatief denken

CreatiefdenkenHet domein creatief denken gaat over het opdoen van ideeën en deze evalueren en verbeteren. Dit kan leiden tot nieuwe en effectieve oplossingen, vooruitgang in kennis en invloedrijke verbeeldingskracht.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan het ontwerpen van een poster voor een muziekfeest, het verzinnen van verschillende verhalen bij een afbeelding of het evalueren van diverse ideeën om mensen te laten sporten.

» Voorbeeldvraag nog niet beschikbaar

Financiële geletterdheid

FinanciëleGeletterdheidFinanciële geletterdheid gaat over kennis en inzicht van leerlingen in financiële begrippen en risico’s, en hun vaardigheden, motivatie en vertrouwen om dit toe te passen. Hiermee kunnen zij bijvoorbeeld deelname aan het economische leven mogelijk maken.

Dit gaat bijvoorbeeld over het bepalen van bruto en netto salaris of het interpreteren van een openstaande rekening van een online aankoop.

» Bekijk voorbeeldvragen